Czysta teoria prawa

Hans Kelsen (1881-1973) jest najbardziej znanym dwudziestowiecznym prawnikiem na swiecie. Do historii przeszedl jako tworca - okreslanej tak przez siebie - czystej teorii prawa, a przez przeciwnikow zwanej normatywizmem. Nazwa negatywna miala wyrazac skrajny pozytywizm Hansa Kelsena, nazwa pozytywna - teorie prawa bez abstrakcyjnosci, rozwazan o moralnosci i niepewnym obowiazywaniu. Jakby nie pisac, Hans Kelsen stworzyl najbardziej znana w XX wieku teorie prawa, niemalze powszechnie adaptowana, ktorej implikacje zapoczatkowaly bardzo wiele dyskusji w kontynentalnym i anglosaskich systemach prawa. Do dzis austriacki prawnik jest osoba najczesciej przywolywana w rozwazaniach o prawie sfery common law i kontynentalnego systemu civil law oraz panstwa prawnego, der Rechtsstaat. Hans Kelsen przeszedl do historii rowniez jako wspoltworca systemu sadownictwa konstytu-cyjnego i teoretyk klasycznej demokracji. Uczestniczyl w tworzeniu kontrowersyjnego prawa norymberskiego, dociekal tradycyjnej teorii sprawiedliwosci, badal tez system totalitarny. Odcisnal wyrazne pietno na systemach prawnych panstw, w ktorych pisal i wykladal, jak Au-stria, Czechoslowacja, Niemcy i Stany Zjednoczone. Podstawowa praca Hansa Kelsena, oddawana wlasnie do rak czytelnikow, ukazuje sie w Polsce w calosci po raz pierwszy. Pomimo ze zalozeniem koncepcji autora bylo twierdzenie, ze prawo powinno wylaczac wszelkie elementy nieprawnicze, jak psychologia, etyka czy akcenty socjalne, czysta nauka prawa nie jest nauka niemoralna ani modernistyczna. Jako idea pewnosci prawa i postulat poznania prawa sui generis stanowi wazny element nauki o pan-stwie oraz systemie prawnym wspolczesnych spoleczenstw - takze w kontekscie jednolitosci i logicznosci calego systemu.